16.000 mensen gemeld met mogelijke bijwerkingen van coronavaccins in Europa, 245 doden gemeld

Onze redactie gebruikte hiervoor de data van Eudravigilance. Dit is een grote database van het Europees Geneesmiddelenbureau EMA. Bijwerkingencentra zoals het Nederlandse Lareb rapporteren in deze database hoeveel vermoedens van mogelijke bijwerkingen er worden gemeld voor vaccins en medicijnen. Ook fabrikanten zijn verplicht hun meldingen door te geven aan deze database.

Meer dan 16.000 meldingen

In heel Europa zijn meer dan 15 miljoen vaccins gezet. De meeste meldingen komen van het Pfizer-vaccin, dat als eerste in grote aantallen beschikbaar was op de Europese markt. Tot en met 23 januari zijn er bij het EMA 16.479 gevallen bekend van vermoedens van mogelijke bijwerkingen na inenting van het Pfizer-vaccin.

Deze meldingen komen van zowel zorgprofessionals (12.330 ) als mensen zonder medische achtergrond (4.149).

Van de vaccins van Moderna en Oxford/AstraZeneca zijn sinds kort ook de eerste meldingen zichtbaar, respectievelijk 123 gevallen bij Moderna, en 183 bij Oxford. Deze vaccins zijn in Europa nog niet zo lang beschikbaar.

‘Valt mee’

Anke Huckriede, hoogleraar vaccinologie, keek met ons naar de cijfers. “Dat valt me best mee”, is haar lezing.  Zeker als deze aantallen worden afgezet tegen de miljoenen vaccins die zijn gezet, en de aandacht die de vaccins krijgen. Hierdoor is het volgens Huckriede waarschijnlijk dat bijwerkingen ook sneller worden gemeld.

Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen heeft een vergelijkbare reactie. Voorzitter Ton de Boer: “Er is geen reden om ongerust te zijn.” Hij geeft ook aan dat meldingen heel snel worden bekeken. “Als er dan iets bijzonders uit voorkomt, kan snel worden beoordeeld of dat komt door het vaccin. Dat zou dan aanleiding kunnen zijn om de productinformatie aan te passen. Maar dat is tot nu toe niet nodig geweest.”

Vermoeidheid, duizeligheid en spierpijn

Veruit de meeste bijwerkingen die worden gemeld zijn lichte klachten. Het gaat om algemene klachten en klachten over zenuwen en spieren. Denk hierbij aan pijn op de plek waar de prik is gezet, vermoeidheid, duizeligheid en spierpijn.

Er worden ook overlijdens gemeld, maar dat is volgens deskundigen, het College ter beoordelingen van Geneesmiddelen, de EMA en Pfizer geen reden tot zorg. Zo’n melding betekent niet meteen dat het vaccin onveilig is. Belangrijk om te benadrukken is dat het gaat om situaties waarin iemand vermoedt dat een klacht mogelijk het gevolg kan zijn van het vaccin, maar dat betekent niet dat het verband er ook daadwerkelijk is. Wat ook kan, is dat de reactie is veroorzaakt door een andere ziekte, of zelfs een ander medicijn.

Overleden patiënten

Het EMA laat in een schriftelijke reactie weten dat er tot 21 januari van het Pfizer-vaccin 245 zaken bij hem zijn gemeld met een fatale uitkomst. Het is mogelijk dat hier nog dubbelingen in zitten. Daarbij benadrukt de woordvoerder dat het niet betekent dat deze fatale aflopen zijn veroorzaakt door het vaccin. “Tijdens het vaccinatieprogramma zullen mensen door andere doodsoorzaken blijven overlijden. Dat kan ook kort na vaccinatie gebeuren. Het feit dat iemand na vaccinatie overlijdt, wil niet zeggen dat zijn of haar dood door het vaccin is veroorzaakt.”

“Dagelijks overlijden circa 12.000 EU-burgers door allerlei oorzaken. 83 procent van hen is ouder dan 65 jaar. Tot nu toe is geen enkel sterfgeval in die categorie toegeschreven aan het coronavaccin”, aldus het EMA.

Het EMA benadrukt dat in geval van overlijden of ernstige gezondheidsklachten kort na vaccinatie, de autoriteiten onderzoeken of het vaccin hierin een rol heeft gespeeld. De gehele reactie van het EMA op onze vragen kun je hier lezen.